Clair Patterson



Thomas Midgley Jr.'dan sonra başka bir bilim adamı. Aralarında ciddi bir bağ var. Bu ikiliyi birbirine bağlayan Patterson'un dünyanın yaşını belirlemek için kullandığı yöntem.

Patterson jeolojinin bu temel problemini uranyumun kurşuna bozunma hızını ölçerek çözdü. Çalışmaları sırasında atmosferimizde çok fazla kurşun olduğunu fark etti. Bu kurşun atmosfere temel otomobillerin egzozlarından yayılıyordu.

Fakat bu iddiasını tespit etmesi çok kolay olmadı. Bu süreçte Patterson kurşunun insan üzerindeki etkilerini inceleyen bütün çalışmaların kurşunlu katkı madde imalatçıları tarafından finanse edildiğini öğrendi. Çalışmaları finanse eden kaynak sonuçları istediği gibi düzenleyebiliyordu. Bunun en çarpıcı örneğinde beş yıllık bir program süresince gönüllülerden yüksek miktarda kurşun solumaları ya da yutmaları isteniyordu. Sonrasında kurşunun etkilerini ölçmek için deneklerin idrar ve dışkıları testlere tabi tutuluyordu. Sonuç olarak deneklerin ne idrarlarında ne de dışkılarında kurşun bulunmadığı için kurşuna temiz raporu verildi. Ama kurşunu asıl tehlikeli yapan da buydu, kurşun vücuttan atılmaz. Kan ve kemiklerde birikerek insanları zehirler. Doğal olarak araştırmayı finanse edenler deneklerin kan veya kemiklerinin test edilmesini istememişlerdi.

Patterson araştırmasını ilerlettikçe sorunlar yaşamaya başladı. Araştırmalarına kaynak veren kurumlar kendisinden desteklerini çekiyorlardı. Aynı zamanda Patterson'un bağlı olduğu üniversiteye de kurşun endüstrisi tarafından baskı yapılıyordu.

Bütün engellemelere rağmen Patterson atmosferdeki kurşunun kaynağının egzozlar olduğunu kanıtladı. Araştırmasının temeli buz çekirdekleriydi. Kutuplara yağan karların birbirinden ayırt edilebilecek şekilde yıllık katmanlar halinde biriktiğini keşfettikten sonra bu katmanlardaki kurşun konsantrasyonlarını inceledi. Kurşun değerleri tetraetil kurşunun piyasaya sürüldüğü 1923'ten sonra hızla yükseliyordu.

Patterson baskılara asla boyun eğmedi ve onun çalışmaları sonucunda 1970'te Temiz Hava Yasası yürürlüğe girdi. Bunun sonucu olarak bir çok ülkede kurşunlu benzin satışları durduruldu. Buna rağmen bizden 100 yıl önce yaşayan bir insana göre vücudumuzda yaklaşık 625 kat fazla kurşun taşıyoruz.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Bir insanın koşarken ulaşabileceği en yüksek hız nedir?

Kasırga isimleri

Antartika ne kadar büyük?